NMa legt boetes op in landelijke bouwkartels

De Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) legt in de bouwsector de tweede lichting boetes op in het kader van de reguliere sanctieprocedure. Het betreft 32 ondernemingen in de sector burgerlijke & utiliteitsbouw (B&U) en twee ondernemingen in de sector groenvoorziening.

De NMa legt aan deze ondernemingen gezamenlijk bijna EUR 6 miljoen aan boetes op. Eerder dit jaar legde de NMa in de zogeheten versnelde sanctieprocedures reeds EUR 70 miljoen aan boetes op aan ondernemingen in de B&U-sector (juni 2006) en ruim EUR 3 miljoen aan ondernemingen actief in de sector groenvoorziening (mei 2006). In de eerste lichting boetes in het kader van de reguliere sanctieprocedure (augustus 2006) legde de NMa aan 14 ondernemingen in de GWW-sector (grond-, wegen-, en waterbouw) en 9 ondernemingen in de installatiesector gezamenlijk ongeveer EUR 4,5 miljoen aan boetes op.

Voorgeschiedenis
De NMa rondde in 2005 onderzoeksrapporten af naar overtredingen van het kartelverbod in de betreffende deelsectoren van de bouw. De betrokken ondernemingen voerden overleg voorafgaand aan de inschrijving op aanbestedingen. Deze overleggen waren er onder meer op gericht de opdrachten onderling te verdelen en het biedgedrag af te stemmen.
De betrokken ondernemingen konden kiezen of zij deel wilden nemen aan de zogeheten versnelde sanctieprocedure ofwel aan de reguliere, gebruikelijke sanctieprocedure. De versnelde procedures voor deze deelsectoren zijn reeds in mei 2006 (groenvoorziening: 54 ondernemingen) en in juni 2006 (B&U: 596 ondernemingen) afgerond.

Reguliere procedure
De ondernemingen die nu een sanctiebesluit krijgen, hebben gekozen voor de reguliere procedure. Daarin kunnen de ondernemingen ieder voor zich verweer voeren en deelname aan het systeem van vooroverleg betwisten. Aan 29 ondernemingen in de deelsector B&U wordt geen boete opgelegd omdat de NMa, mede door de gevoerde verweren, niet kon vaststellen dat zij aan het systeem van vooroverleg deelnamen. In de sector groenvoorziening geldt dit voor twee ondernemingen. Binnen de deelsector kabel- en leidingwerken legt de NMa om dezelfde reden geen boete op aan de vijf ondernemingen die hebben deelgenomen aan de reguliere sanctieprocedure. Met bovengenoemde besluiten zijn in navolging van de sectoren GWW en installatie ook de reguliere sanctieprocedures in de sectoren B&U, kabel- en leidingwerken en groenvoorziening nu afgerond.

Geen boete voor 18 asfaltproducerende bouwondernemingen
De NMa ziet af van het opleggen van boetes aan 18 wegenbouwondernemingen die deelnamen in asfaltcentrales. In 2002 maakte de NMa na onderzoek rapport op tegen 18 wegenbouwondernemingen wegens een vermoeden van het maken van kartelafspraken rond drie asfaltcentrales waarin zij participeerden. De vermoede afspraken hadden betrekking op de prijs van asfalt, de planning en verdeling van de asfaltproductie en de te verrichten (des)investeringen in de betrokken asfaltcentrales. Dergelijke afspraken beperken de onderlinge concurrentie en zijn daarom in strijd met de Mededingingswet.

De NMa legt geen boetes op omdat de destijds vermoede overtreding van de Mededingingswet niet zonder nader onderzoek kan worden vastgesteld. De NMa acht nader onderzoek niet opportuun, aangezien de asfaltproductiesector inmiddels is geherstructureerd, de afstemming tussen partijen is in 2002 beëindigd en omdat de betrokken wegenbouwbedrijven hebben meegewerkt aan de 'schoon schip-operatie' in de bouwsector.

Vermoeden van een overtreding?
Ondernemingen en opdrachtgevers die vermoeden dat er sprake is van een overtreding van de Mededingingswet anders dan de overtredingen die tot nu toe in de bouwsector al zijn geconstateerd, kunnen dit melden bij de NMa. Ondernemingen kunnen een clementieverzoek indienen. Op basis van een clementieverzoek kunnen ondernemingen boete-immuniteit of verlaging van de boete ('clementie') verkrijgen, indien zij zelf informatie doorgeven aan de NMa over kartels waarbij zij betrokken zijn of zijn geweest. Voorwaarde is dat bedrijven zich individueel melden bij het Clementiebureau van de NMa en waardevolle informatie verstrekken. De NMa heeft daarvoor richtsnoeren opgesteld. Het Clementiebureau van de NMa is te bereiken via telefoon 070 330 1710, fax 070 330 1700 of e-mail: clementie [at] acm [punt] nl (clementie[at]acm[dot]nl).