Rechten van ondernemers op online platforms en zoekmachines
Als u als ondernemer verkoopt via een online platform of op een zoekmachine staat, heeft u rechten. U moet duidelijke informatie krijgen over hoe uw aanbod wordt getoond en wat er met uw gegevens gebeurt. Het platform mag u niet zomaar verwijderen. Dat staat in de Platform-to-Business-verordening (P2B). Bij de grootste platforms ('poortwachters') heeft u extra rechten. Die komen uit de Digital Markets Act (DMA).
Snel naar:
Online platforms moeten de informatie over uw rechten in de algemene voorwaarden zetten. Zoekmachines moeten deze informatie op een openbare plek zetten die u makkelijk kunt vinden.
Voorbeelden van ondernemers op online platforms of zoekmachines
- U verkoopt producten of diensten aan consumenten via een online platform. Bijvoorbeeld kleding of maaltijden.
- U biedt een app aan via een appstore.
- U heeft een bedrijfswebsite die via online zoekmachines te vinden is.
Uw recht op informatie
Platforms en zoekmachines moeten u informatie geven over:
- Volgorde van de zoekresultaten. Zoekt de consument een product of een dienst? Dan verschijnen de zoekresultaten in een bepaalde volgorde. Het platform of de zoekmachine moet duidelijk uitleggen welke belangrijkste factoren deze volgorde bepalen. Deze uitleg moet actueel zijn.
- Betalen voor een plaats in de zoekresultaten. Kunt u hoger in de zoekresultaten komen door te betalen? Dan moet het platform of de zoekmachine uitleggen hoe u dit kunt doen.
- Ongelijke behandeling van uw aanbod tegenover het eigen aanbod. Biedt het platform of de zoekmachine ook zijn eigen producten of diensten aan op het platform of zoekmachines? Dan moeten ze het vertellen als ze hun eigen aanbod anders behandelen dan uw aanbod. Een platform moet ook uitleggen waarom.
Platforms moeten u ook informatie geven over:
- Hun toegang tot uw gegevens. Het platform moet aangeven tot welke soort gegevens hij toegang heeft. Bijvoorbeeld toegang tot uw verkoopcijfers. En of, en waarom, hij uw gegevens aan anderen doorgeeft.
- Uw toegang tot gegevens. Denk aan persoonsgegevens of reviews van kopers van uw producten. Het platform moet aangeven welke gegevens u kunt inzien. En onder welke voorwaarden u toegang krijgt.
- Beperkingen voor uw aanbod op andere websites. Beperkt het platform hoe u uw producten of diensten op andere plekken aanbiedt? Mag u bijvoorbeeld uw producten op uw eigen website niet goedkoper aanbieden dan op het platform? Dan moet het platform in de algemene voorwaarden uitleggen waarom dat zo is.
Verandering algemene voorwaarden
Online platforms mogen de algemene voorwaarden alleen wijzigen als zij u minstens 15 dagen van tevoren informeren over de wijziging. Bent u het niet eens met de wijziging? Dan kunt u het contract opzeggen binnen deze termijn.
Soms moet het platform u eerder dan 15 dagen van tevoren informeren. Bijvoorbeeld als de wijziging van de algemene voorwaarden betekent dat u grote veranderingen moet doorvoeren.
In sommige gevallen hoeft het platform u niet 15 dagen van tevoren te informeren. Bijvoorbeeld als hij volgens de wet sneller de algemene voorwaarden moet wijzigen.
Verwijdering van online platform
Soms mogen online platforms u verwijderen. In de algemene voorwaarden moet staan in welke situaties dit mag. Bijvoorbeeld: wanneer u artikelen verkoopt die in strijd zijn met de algemene voorwaarden.
Het platform moet u hierover minstens 30 dagen van tevoren informeren en uitleggen waarom hij u gaat verwijderen. U moet deze uitleg kunnen opslaan en later nog een keer kunnen bekijken. Denk bijvoorbeeld aan een e-mail.
Soms hoeft het platform u niet minimaal 30 dagen van tevoren te informeren. Bijvoorbeeld wanneer het platform u volgens de wet direct moet verwijderen, zoals bij de verkoop van illegale producten.
Uw prijzen op het online platform
Het platform mag niet zomaar uw prijzen bepalen. Vooraf is niet eenvoudig te zeggen wanneer het verboden is. Dat hangt van verschillende zaken af. Bijvoorbeeld van de grootte van het platform, de overige marktomstandigheden en wat de voordelen voor consumenten zijn tegenover de nadelen.
Vraagt het platform u om de laagste prijzen via het platform aan te bieden? Dan moeten de redenen daarvoor in de algemene voorwaarden staan.
Uw extra rechten bij de grootste platforms
Grote platforms die in Europa al langer een sterke positie hebben heten ‘poortwachters’. Voor hen gelden extra regels. De Europese Commissie bepaalt welke platforms poortwachter zijn.
Neemt u een dienst af van een poortwachter? Bijvoorbeeld een verkoopplatform, zoekmachine, videoplatform, appstore, webbrowser, besturingssysteem, berichtendienst, online advertentiedienst of sociaal netwerk? Of biedt u een dienst aan via een poortwachter? Dan heeft u door de regels extra rechten, zoals:
- U heeft recht op directe toegang tot de diensten van de poortwachter. U bent daarbij niet verplicht om een aanvullende dienst van de poortwachter te gebruiken, bijvoorbeeld de betaaldienst van de poortwachter.
- U mag uw producten of diensten op het platform van de poortwachter promoten en daarbij buiten het platform om contracten met klanten sluiten.
- U heeft recht op gelijke behandeling. Als de poortwachter ook eigen producten of diensten op zijn platform aanbiedt, mag hij die niet voortrekken. Bijvoorbeeld door deze hoger te plaatsen in de zoekresultaten.
- U mag uw producten of diensten voor een lagere prijs op uw eigen website of op een ander platform aanbieden.
- U mag rechtstreeks communiceren met klanten die u via de poortwachter kreeg. Bijvoorbeeld als u een actie of een contract wilt aanbieden, buiten het platform van de poortwachter om.
- U mag overstappen naar een ander platform of u inschrijven bij apps of diensten van derden. De poortwachter mag dat niet tegengaan.
- U heeft voor de diensten van de poortwachter recht op eerlijke en redelijke voorwaarden die voor iedereen gelijk zijn.
Uw recht halen
Denkt u dat het online platform of de zoekmachine zich niet aan de regels houdt? Dan kunt u de volgende acties ondernemen:
- Dien een klacht in. Online platforms moeten een interne klachtenprocedure hebben. Op hun site moet u makkelijk kunnen vinden hoe u een klacht indient. Bijvoorbeeld via een mail, brief of webpagina. In de algemene voorwaarden moet staan hoe de procedure werkt. Het platform moet uw klacht gratis en binnen een redelijke termijn behandelen en u de beslissing laten weten. Let op: dit geldt niet voor kleine online platforms. Dat zijn platforms met minder dan 50 werknemers en een jaaromzet van minder dan 10 miljoen euro.
- Vraag hulp aan een bemiddelaar. Een bemiddelaar is een onafhankelijke, neutrale partij die u en het online platform helpt om een verschil van mening op te lossen. Kijk in de algemene voorwaarden van het online platform bij welke klachtenbemiddelaars u terechtkunt. Dat moeten er minimaal 2 zijn. Let op: dit geldt niet voor kleine online platforms. Dat zijn platforms met minder dan 50 werknemers en een jaaromzet van minder dan 10 miljoen euro.
- Stap naar de rechter. Dit kunt u alleen of samen met andere ondernemers doen. Vraag hierover juridisch advies.
Ook kunt u het probleem bij ons melden. Uw melding helpt ons om te zien welke bedrijven zich niet aan de regels houden.
Uw melding en ons toezicht
Wij zijn nog niet bevoegd om uw melding op inhoud te beoordelen. De verwachting is dat wij dat in de loop van 2024 wel worden. Pas dan mogen wij toezicht houden op de regels die gelden voor online platforms en zoekmachines.
Wij bereiden ons toezicht nu al voor. Daarom willen wij uw melding graag ontvangen. Uw melding kan een belangrijk signaal zijn voor ons.
Gaat uw melding over een poortwachter? Dan kunt u dat ook bij ons melden. Wij delen uw melding dan met de Europese Commissie. Want die houdt toezicht op de poortwachters en werkt daarbij met ons samen.
Misbruik van machtspositie
Vindt u dat het online platform of de zoekmachine een te grote machtspositie heeft? Bijvoorbeeld omdat u geen andere keuze heeft dan verkopen via het platform? Het is niet verboden om een economische machtspositie te hebben. Misbruik maken van een economische machtspositie is wel verboden.