NMa beboet twee kartels in agrarische sector

De Nederlandse Mededingingsautoriteit heeft twee coöperaties van paprikatelers en vijf telers en verwerkers van zilveruien beboet voor totaal EUR 23 miljoen. In het paprikakartel maakten de coöperaties prijsafspraken; in het zilveruienkartel maakten de telers en verwerkers afspraken over het maximaal in te zaaien areaal aan zilveruien. Kartels zijn verboden omdat de prijs wordt bepaald door de afspraken die de ondernemingen met elkaar maken en dus niet door concurrentie op de markt. Daardoor kunnen consumenten en andere afnemers een te hoge prijs betalen. Het paprikakartel is gemeld door een clementieverzoeker. Henk Don, lid van de Raad van Bestuur: “De clementieregeling is bedoeld om kartellisten onzeker te maken. Er bestaat immers altijd een kans dat één van de deelnemers in het geheim naar de NMa stapt. Dat is hier ook gebeurd, wat maar weer eens de effectiviteit aantoont van de clementieregeling.”

Drie telercoöperaties en afzetorganisaties van paprika’s hebben vanaf mei 2006 tot februari 2009 een prijskartel gevormd. Zij krijgen totaal EUR 14 miljoen aan boetes opgelegd. Het gaat om: UWG (EUR 7 miljoen), Rainbow (EUR 7 miljoen) en ZON, die gezamenlijk 30 tot 40 procent van de Nederlandse productie vertegenwoordigen. In de paprikasector ging in Nederland in 2010 ongeveer EUR 400 miljoen om. Via het kartel trachtten de ondernemingen de inkoopprijs van paprika’s voor afnemers hoog te houden. Daarnaast spraken zij af om minimumprijzen te hanteren, om elkaars klanten te ‘respecteren’ en om de paprikaprijzen op de groenteveiling van ZON te manipuleren. Afzetorganisatie ZON ontloopt een boete omdat deze onderneming het kartel aan de NMa heeft gemeld voordat een onderzoek was gestart. Een partij die bij het kartel een faciliterende rol heeft vervuld, onder meer door het organiseren van kartelvergaderingen, krijgt een boete van EUR 5.000 opgelegd. Het is de tweede keer dat de NMa een kartelondersteuner beboet.

Ondernemingen die zilveruien telen en verwerken hebben vanaf 1998 tot en met 2010 een kartel gevormd door afspraken te maken over het maximaal in te zaaien areaal aan zilveruien. Vijf ondernemingen krijgen in totaal ruim EUR 9 miljoen opgelegd aan boetes. Het gaat om de bedrijven TOP (EUR 6.275.000), VECO (EUR 1.139.000), CROP (EUR 1.012.000), Thopol (EUR 450.000) en Primofin (EUR 450.000).

De in dit kartel betrokken Nederlandse ondernemingen zijn samen verantwoordelijk voor 70 procent van de in Europa geproduceerde zilveruien. In de zilveruiensector wordt jaarlijks met verkopen binnen de EU een omzet behaald van zo’n EUR 15 miljoen. De ondernemingen beperkten het aanbod. De kartellisten zouden daarvan kunnen profiteren, want een beperkt aanbod kan leiden tot een hogere prijs voor de zilveruien. Om te voorkomen dat er nieuwe ondernemingen op de markt actief zouden worden, kochten zij de bedrijfsmiddelen van stakende ondernemingen op. Daarnaast hielden ze elkaar verschillende jaren op de hoogte van de prijzen die zij voor zilveruien in rekening zouden brengen bij hun afnemers, de conservenindustrie.

De boetebesluiten zijn vastgesteld naar aanleiding van de rapporten die de NMa na onderzoek heeft opgemaakt en de zienswijzen van de ondernemingen hierop. Tegen deze besluiten kunnen de ondernemingen bij de NMa bezwaar maken of rechtstreeks beroep aantekenen bij de Rechtbank Rotterdam.

De NMa roept mensen op die informatie hebben over kartels om de NMa hiervan op de hoogte te brengen via de NMa Informatie- en Tiplijn: telefoonnummer: 0800 - 0231 885. De NMa heeft ook een regeling voor anonieme informanten. Ondernemingen en personen die zelf betrokken zijn bij een kartel, kunnen een clementieverzoek indienen bij het Clementiebureau van de NMa via 070 - 330 17 10.