Marges hypotheekmarkt sinds NMa-onderzoek gedaald
De marges van hypotheken in Nederland zijn na de bekendmaking van het NMa-onderzoek naar de hypotheekmarkt gedaald en bevonden zich begin dit jaar weer op een vergelijkbaar niveau als voor de kredietcrisis. Deze margedaling ging samen met een toename van de concurrentie. Dit is één van de conclusies van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) in haar onderzoek naar de concurrentie op de hypotheekmarkt. Gericht onderzoek naar mogelijke onderlinge afstemming heeft geen aanwijzingen opgeleverd voor prijsafspraken tussen hypotheekverstrekkers of andere overtredingen van de Mededingingswet.
“De laatste tijd hebben enkele buitenlandse banken marktaandeel gewonnen ten koste van de grote Nederlandse banken. Ook verzekeraars lijken meer te zijn gaan concurreren met de grote banken. Hierdoor is de concurrentie op de hypotheekmarkt toegenomen”, aldus Henk Don, waarnemend voorzitter van de NMa. Dat deze andere aanbieders in staat zijn marktaandeel te winnen, vindt de NMa positief. Don: “Het betekent dat consumenten om zich heen kijken alvorens een keuze te maken.” Ook sluit de NMa-voorman niet uit dat de maatschappelijke commotie rond de hoogte van de hypotheekrentes voor de nodige druk heeft gezorgd richting banken om hun marges te matigen. “Toch blijven we de ontwikkelingen op de hypotheekmarkt scherp in de gaten houden.”
Hoewel de marges zijn gedaald, ziet de NMa nog ruimte voor verbetering. Zo blijkt dat verschillende hypotheekverstrekkers consumenten laat informeren over het aflopen van de rentevaste periode. Hierdoor hebben consumenten minder tijd om offertes op te vragen bij andere aanbieders en kunnen zij minder goed onderhandelen over een nieuwe hypotheekrente. De NMa roept daarom alle hypotheekverstrekkers op hun klanten ruim van te voren te informeren over het aflopen van de rentevaste periode.
Consumenten spelen ook een belangrijke rol bij het versterken van de concurrentie. Zij kunnen besparen op de kosten van een hypotheek door meerdere hypotheekverstrekkers met elkaar te vergelijken en hierbij ook andere aanbieders dan de grote Nederlandse banken te betrekken. Zeker nu uit het onderzoek van de NMa blijkt dat de grote Nederlandse banken gemiddeld gezien hogere hypotheekrentes hanteren dan andere aanbieders.
De historisch hoge marges die de NMa eerder constateerde, zijn waarschijnlijk niet het gevolg van de prijsbeperkingen die de Europese Commissie heeft opgelegd aan de door de Staat gesteunde banken ABN Amro, AEGON en ING. Deze maatregelen gelden pas vanaf november 2009 voor ING en nog later voor AEGON en ABN Amro, terwijl de marges ruim daarvoor al waren gestegen.
Het onderzoek naar de hypotheekmarkt is uitgevoerd door de Monitor Financiële Sector (MFS), met ondersteuning van het Economisch Bureau van de NMa. De MFS is een team binnen de NMa dat onderzoek doet naar de marktwerking op verschillende financiële markten. Voor de sectorscan is door het EB van de NMa een econometrisch onderzoek uitgevoerd die ook in een zelfstandig document staan beschreven. Dit document is gepubliceerd in de NMa-Working Paperreeks als nummer 5 en via de volgende link te downloaden.