Europese marktintegratie nodig vanwege toename wind- en zonne-energie in Duitsland

Het Duitse stimuleringssysteem voor duurzame stroom heeft geleid tot een forse toename in het aandeel van duurzame energie. Echter, de manier waarop dit systeem is vormgegeven heeft ook negatieve gevolgen voor de werking van de Nederlandse energiemarkt. Zo kan het leiden tot een verminderde beschikbaarheid van gascentrales terwijl die gascentrales cruciaal zijn voor de elektriciteitsvoorziening in situaties dat er weinig wind of zon is. Centrales in Nederland maken vanwege de toenemende import van Duitse elektriciteit minder draaiuren. worden centrales uit de markt genomen. Op langere termijn kan een gevolg zijn dat  investeringen in nieuwe centrales worden uitgesteld waardoor er te weinig productiecapaciteit beschikbaar is als er veel vraag is en er geen wind of zon is.

Dat stelt de Autoriteit Consument en Markt (ACM) in een rondetafelgesprek  in de Tweede Kamer over de effecten van de Duitse Energiewende op de Nederlandse energiemarkt.

Een ander gevolg van de Duitse Energiewende voor Nederland is de beperking van de mogelijkheden voor import en export van elektriciteit. De  elektriciteitsproductie in Duitsland verplaatst zich van het zuiden, waar de kerncentrales sluiten, naar het Noorden, waar de nieuwe windmolens staan. De grootste vraag naar energie is in het zuiden geconcentreerd, waardoor elektriciteit  voor intern Duits gebruik onder meer via Nederland en België richting Zuid-Duitsland stroomt. Deze stroom beperkt de mogelijkheden voor grensoverschrijdende handel.

Als oplossing voor de problemen, adviseert de ACM om in eerste plaats de Europese marktintegratie  te voltooien en verstorende interventies in de elektriciteitsmarkt te beëindigen. Het is daarom zaak dat wind en zon gewoon deel uitmaken van de markt. Dat voorkomt bijvoorbeeld dat er elektriciteit geproduceerd en geëxporteerd wordt in situaties dat er geen behoefte aan is. Om de juiste investeringsprikkels in duurzame energie te krijgen, is verder een goed werkende markt voor CO2-rechten van essentieel belang.

Geert Moelker, teammanager Groothandel Elektriciteit van ACM: “Nederland heeft al veel baat gehad bij Europese marktintegratie. Om ervoor te zorgen dat de Duitse Energiewende niet zijn doel voorbij schiet moeten verstorende interventies in het functioneren van de markt zoveel mogelijk worden voorkomen en moet de interne energiemarkt worden voltooid, in samenwerking met het Europese agentschap ACER en toezichthouders in andere lidstaten.”

In het consultatiedocument ’Strategische prioriteiten E&G groothandelsmarkten’ heeft ACM de eigen prioriteiten op dit vlak uiteengezet.