Acm.nl gebruikt cookies om het gebruik van de website te analyseren en het gebruikersgemak te verbeteren. Lees meer over cookies

ACM suggereert enkele aanvullende maatregelen voor gelijk speelveld bij aanbestedingen regionaal spoorvervoer

De Autoriteit Consument & Markt (ACM) heeft in kaart gebracht welke risico’s er zijn op een verstoring van het gelijke speelveld bij regionale aanbestedingen op het spoor. Dat deed de ACM op verzoek van de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat (IenW).

Henk Don, bestuurslid ACM: ‘Uit onze inventarisatie blijkt dat de huidige beheersmaatregelen grotendeels toereikend zijn om de risico’s te ondervangen. Op een paar punten zien we mogelijkheden om de maatregelen aan te scherpen of aan te vullen.’

De ACM onderzocht ten behoeve van dit verzoek tien risico’s die door de markt zijn gesignaleerd. Daaruit is een drietal risico’s geïdentificeerd die een relatief grote impact kunnen hebben op het gelijke speelveld bij regionale aanbestedingen. Hoewel er al de nodige beheersmaatregelen zijn om deze risico’s te ondervangen, ziet de ACM mogelijkheden voor aanscherping van deze bestaande beheersmaatregelen en het nemen van enkele aanvullende beheersmaatregelen.

Het gaat hierbij om risico’s op verlieslatende biedingen, het niet voor alle partijen beschikbaar zijn van relevante data en een beperkte beschikbaarheid van treinmaterieel voor nieuwkomers.

Verzoek IenW

De staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat vroeg de ACM te kijken naar ‘alle facetten die van belang zijn voor een gelijk speelveld bij regionale aanbestedingen, zoals de reizigersopbrengsten of voordelen uit exploitatie van het hoofdrailnet en materieel die doorwerken in de regio.’ Daarbij was het verzoek specifiek te kijken naar de risico’s die zijn opgetreden in het kader van een gelijk speelveld en die kunnen optreden maar zich (nog) niet hebben voorgedaan. Ook is de ACM gevraagd aan te geven in hoeverre ingezette beheersmaatregelen, zoals het ex ante toezicht bij diensten en voorzieningen, de risico’s in voldoende mate ondervangen.

Risico’s

De ACM ziet een risico als er sprake is van ongelijke toegang tot relevante (reizigers)data. Die data is namelijk nodig om bijvoorbeeld de benodigde capaciteit voor het vervoeren van reizigers en de verwachte opbrengsten te berekenen. Het is volgens de ACM van belang dat bij regionale aanbestedingen de OV-chipkaartdata beschikbaar is voor alle aanbieders. Hiervoor kunnen nadere regels worden opgesteld binnen de huidige wetgeving.

De ACM ziet ook risico’s op verlieslatende biedingen door vervoerders die beschikken over een machtspositie en die een prikkel hebben om in een aanbesteding een concurrent uit te sluiten. De ACM kan momenteel achteraf optreden met de Mededingingswet, bijvoorbeeld door het opleggen van een boete als er een verlieslatende bieding is gedaan. Daarnaast geeft de ACM een aantal aanvullende beheersmaatregelen in overweging om de risico’s op verlieslatende biedingen verder te verkleinen. Zo zou de Staat als enig aandeelhouder van NS bij alle biedingen op regionale concessies kunnen toetsen of het verwachte rendement van NS voldoende hoog is. Momenteel toetst de aandeelhouder alleen bij investeringen van meer dan 100 miljoen euro.

Zie ook