Uitspraak CBb in zaak ACM en Westland
Het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) deed vandaag uitspraak in het hoger beroep in een zaak tussen de Autoriteit Consument & Markt (ACM) en netbeheerder Westland. De ACM had Westland een boete opgelegd van 600.000 euro voor het leveren van meters voor gas en elektriciteit bij grootverbruikers (deels) buiten het eigen verzorgingsgebied. Die boete werd eerder vernietigd door de Rechtbank Rotterdam. Zowel Westland als de ACM ging in hoger beroep tegen die uitspraak.
Het CBb stelt de ACM in het ongelijk, de boete blijft daarmee vernietigd. De ACM gaat bekijken wat de uitspraak betekent voor de handhavingspraktijk en voert zo nodig veranderingen door om die praktijk hiermee in overeenstemming te brengen.
De ACM ging in hoger beroep na een uitspraak van Rechtbank Rotterdam, die de boete vernietigde, maar de overtreding door Westland in stand hield. De ACM had volgens de Rechtbank onvoldoende gemotiveerd waarom zij in een vergelijkbaar geval bij een andere netbeheerder heeft volstaan met een minder vergaande maatregel dan het opleggen van een boete. Daarmee had de ACM volgens de Rechtbank het gelijkheidsbeginsel geschonden, dat bepaalt dat overheden gelijke gevallen op dezelfde manier moeten behandelen. De ACM kon zich niet vinden in de wijze waarop de Rechtbank het gelijkheidsbeginsel in deze zaak toepaste en ging daarom in hoger beroep. Ook Westland ging in hoger beroep, omdat de ACM en de Rechtbank ten onrechte twee overtredingen van Westland zouden hebben vastgesteld.
De boete
De ACM had aan netbeheerder Westland een boete opgelegd van 600.000 euro omdat zij meters heeft geleverd voor gas en elektriciteit aan grootverbruikers van 1 januari 2013 tot 1 januari 2017. Het gaat hierbij om elektriciteitsmeters buiten het eigen verzorgingsgebied van de netbeheerder en om gasmeters binnen en buiten het verzorgingsgebied. Dit behoort niet tot de wettelijke taken van de netbeheerder, maar tot het vrije domein. Op de markt zijn diverse partijen actief die dergelijke meters leveren. Westland overtrad daarom het concurrentieverbod uit zowel de Elektriciteits- als de Gaswet. De ACM vindt het belangrijk dat grootverbruikers weten dat ze een keuze hebben op de markt voor meetdiensten, zodat deze markt goed zijn werk kan doen.
Achtergrond
Grootverbruikers mogen zelf kiezen van wie zij deze energiemeters kopen of huren. Dit is een vrije markt, waarop netbeheerders zich vanuit hun publieke taak niet mogen begeven. Het kan marktverstorend werken als de netbeheerder commerciële activiteiten verricht zoals het leveren van bepaalde meters voor grootverbruikers. Naast het risico van het op achterstand zetten van concurrenten is er nog een tweede reden waarom commerciële activiteiten van netbeheerders aan banden zijn gelegd: met deze activiteiten loopt de netbeheerder een financieel risico. Door dat risico te nemen, vergroot de netbeheerder de kans dat haar wettelijke taak om te zorgen voor optimaal transport van energie onder druk komt te staan.