Door het succes van mobiel internet is sms definitief op z’n retour. Dit is een van de conclusies uit OPTA’s marktmonitor 2012. Per mobiele telefoon worden maandelijks gemiddeld nog maar 36 sms-berichtjes verstuurd. Dit is een daling van 27 procent ten opzichte van het jaar ervoor. Het maandelijks verbruik van internet per mobiel is met maar liefst 42 procent gestegen: van 128 Mb naar 182 Mb. De marktmonitor is een vast onderdeel van het jaarverslag dat de toezichthouder vandaag publiceert. Uit het jaarverslag blijkt dat OPTA zich in 2012 met name heeft gericht op het bevorderen van de concurrentie op de zakelijke telecommarkt en onderzoek naar de kwaliteit van de postbezorging. Daarnaast heeft OPTA zich geconcentreerd op een open en veilig internet waarbij innovatie en privacybescherming centraal staan.
Uit de marktmonitor 2012:
Mobiel
Halverwege 2012 zijn er 19,4 miljoen mobiele telefoons in gebruik in Nederland. Hiervan wordt 45 procent niet alleen gebruikt om te bellen, maar ook om te internetten. Daarnaast zijn er zo’n 1 miljoen mobiele aansluitingen voor dongels en tablets. Het totaal aantal aansluitingen met mobiel internet is 28 procent gestegen ten opzichte van het jaar ervoor. Er worden niet alleen méér abonnementen voor mobiel internet verkocht, het verbruik per abonnement is ook hoger. De stijging van het gebruik van mobiel internet heeft vooralsnog niet geleid tot een sterke daling in het mobiel bellen. Het aantal belminuten per maand daalt licht van 98 minuten naar 97 minuten.
Vaste telefonie
Terwijl het mobiel bellen slechts licht afneemt, is het bellen over de vaste lijn met ruim 4 procent afgenomen. Medio 2011 werd gemiddeld nog 255 minuten per maand gebeld over een vaste lijn, terwijl dat een jaar later 244 minuten zijn. Het aantal vaste aansluitingen is diezelfde periode minder hard gedaald, met 100.000 naar 7,1 miljoen.
Televisie
Het aantal televisieabonnementen blijft groeien in Nederland. Halverwege 2012 is het totaal aantal abonnementen gegroeid van 7,6 naar 7,7 miljoen. Vier van de vijf abonnementen bevatten inmiddels digitale televisie. Dertig procent van de consumenten kiest voor een alternatief voor de kabel. Met name televisie via DSL (IPTV) en glasvezel worden steeds populairder.
Uit het jaarverslag 2012:
Concurrentiebevordering
In 2012 heeft OPTA zich met name op de concurrentie op de zakelijke glasvezelmarkt gericht, door het Fiber to the Office-netwerk van KPN open te stellen voor concurrerende aanbieders. Met de concurrentie op de televisiemarkt gaat het op dit moment zo goed dat er geen ingrijpen van OPTA nodig is. Dit oordeel is in 2012 door de Nederlandse rechter bevestigd.
Post
OPTA heeft zich in 2012 intensief beziggehouden met de Nederlandse postmarkt. OPTA heeft geconstateerd dat PostNL in 2011 aan de wettelijke norm heeft voldaan om 95 procent van de losse brieven de volgende dag te bezorgen. Verder heeft OPTA onderzocht hoe PostNL de post bewaart op steunpunten en (mobiele) opslagplaatsen. In juli 2012 heeft OPTA vastgesteld dat de veiligheid van de post op die plaatsen beter moet. OPTA bekijkt nog in hoeverre PostNL de veiligheid verbeterd heeft.
Cookies
In dit digitale tijdperk wordt internetveiligheid en online privacy steeds belangrijker. OPTA zet zich al jaren in tegen de verspreiding van spam en malware. In 2012 is hier het toezicht op cookies bijgekomen. OPTA heeft in september een waarschuwingsbrief gestuurd aan 121 overheidswebsites. De overheid moet namelijk het goede voorbeeld geven als het om cookies gaat. Daarnaast heeft OPTA veel voorlichting gegeven aan de branche over de naleving van de wet. Steeds meer sites informeren bezoekers en vragen om toestemming. OPTA is niet tevreden over de gebruiksonvriendelijke wijze waarop sommige sites de wet implementeren. Bijvoorbeeld als de bezoeker wordt gedwongen alle cookies te accepteren om de site op te kunnen. Aan de andere kant moeten sites nu ook toestemming vragen voor het plaatsen van (first party) analytische cookies, terwijl die amper een gevaar voor de privacy vormen. OPTA is met het ministerie van Economische Zaken op zoek naar een oplossing hiervoor, bijvoorbeeld via een wetswijziging.
Internetveiligheid
Om een computer te kunnen infecteren met malware, is het niet langer nodig dan een bezoeker (onbedoeld) iets download of opent via zijn mail. Computers kunnen tegenwoordig besmet raken met kwaadaardige software door slechts een website te bezoeken. Hackers maken dan gebruik van een lek in de advertentiesoftware van de site. De site heeft dan helemaal niet door dat hij zijn bezoekers infecteert. OPTA heeft in 2012 een aantal getroffen websites geholpen met het opsporen en dichten van zo’n lek.
Aanbieders van gekwalificeerde certificaten
OPTA heeft in 2012 het toezicht op aanbieders van gekwalificeerde certificaten (CSP’s) geïntensiveerd. Aanleiding was de hack bij Diginotar in 2011. OPTA heeft bij elke Nederlandse CSP ter plekke de situatie beoordeeld en een risico-analyse gemaakt. Uit deze onderzoeken zijn geen acute bedreigingen naar voren gekomen voor de veiligheid van de uitgifte van gekwalificeerde certificaten. Wel heeft OPTA een aantal CSP’s opgedragen extra maatregelen te nemen.
ConsuWijzer
ConsuWijzer is het informatieloket van de Consumentenautoriteit, Nederlandse Mededingsautoriteit (NMa) en OPTA voor consumenten. De website van ConsuWijzer is in 2012 minimaal 2,2 miljoen keer bezocht. ConsuWijzer.nl is voor de derde keer op rij door consumenten verkozen tot beste overheidswebsite van het jaar. De klachten die bij ConsuWijzer binnenkomen, worden gebruikt als signalen in onderzoek naar mogelijke overtredingen. In 2012 heeft ConsuWijzer 80.000 keer contact met consumenten gehad. In 2011 was dit 85.000 keer. Ongeveer 23.000 vragen en klachten daarvan gaan over OPTA-zaken. De meeste klachten op het werkterrein van OPTA gingen in 2012 over consumentenirritatie rondom telemarketing (8.332). Vergeleken met 2011 is dat een lichte daling. De meeste klachten over telemarketing gingen in 2012 over loterijen (26%), gevolgd door telecombedrijven (17%) en kranten/tijdschriften (12%).
Autoriteit Consument & Markt
In 2012 heeft OPTA achter de schermen gewerkt aan de fusie met de Consumentenautoriteit en de NMa. Vanaf 1 april 2013 gaan deze toezichthouders verder als de Autoriteit Consument & Markt. Met een breed vizier zullen zij zich inzetten voor de belangen van consumenten en bedrijven. Vanaf 2 april staat de website van deze nieuwe toezichthouder online.