Onderzoek: geen cijfermatige onderbouwing voor de volumecorrectieregeling (VCR)

De volumecorrectieregeling (VCR), een extra korting op de transporttarieven voor grootverbruikers die constant veel elektriciteit verbruiken, lijkt niet langer gerechtvaardigd. Dat blijkt uit onderzoek in opdracht van de Autoriteit Consument & Markt (ACM). Grootverbruikers die constant (dus met weinig pieken) elektriciteit verbruiken veroorzaken minder kosten voor netbeheerders, maar dit voordeel is al verwerkt in de huidige tariefsystematiek omdat piekafname duurder is. Daarom is er volgens het onderzoek van Royal HaskoningDHV vanuit kostenoverwegingen geen grondslag om ook de VCR toe te kennen.

De extra kortingsregeling past bovendien niet bij de toenemende behoefte aan flexibiliteit als gevolg van de energietransitie en actuele netcongestie. Ook om deze reden vindt de ACM het voortzetten van de regeling onwenselijk. De VCR beloont een stabiel verbruiksprofiel en stimuleert daarmee grootverbruikers dus niet om hun verbruik aan te passen aan bijvoorbeeld de beschikbaarheid van duurzame energie van windmolens en zonnepanelen, iets wat in de energietransitie juist in toenemende mate nodig is. De ACM is daarom voornemens om de volumecorrectieregeling (VCR) af te schaffen. Het onderzoek is ter consultatie gepubliceerd op de website. De ACM zal na de consultatie een definitieve beslissing nemen over de regeling.

De huidige korting voor grootverbruikers is per 2014 vastgelegd in de Elektriciteitswet. De regeling zorgt ervoor dat enkele tientallen grootverbruikers een korting krijgen op de volumes die netbeheerders in rekening brengen voor het transport van elektriciteit. De ACM heeft besloten onderzoek te doen naar de VCR nadat uit een uitspraak van het Europese Hof van Justitie van 2020 bleek dat het aan de onafhankelijk toezichthouder is om tot een kostenverdeling van netkosten te komen Volgens het Europese Hof mag de wetgever geen regels vaststellen over zaken waarvan in Europese wetgeving is vastgelegd dat de nationaal regulerende instantie (in Nederland de ACM) bevoegd is. Op 6 juli 2022 heeft de ACM al laten weten de kortingsregeling niet te kunnen handhaven, indien een extern onderzoek de noodzaak van de korting niet aantoont.

De wetgever heeft de VCR in de Elektriciteitswet opgenomen nadat aan Nederland grenzende lidstaten vergelijkbare regelingen instelden. De regeling werd inhoudelijk gemotiveerd door te veronderstellen dat verbruikers die constant een grote hoeveelheid stroom afnemen relatief minder kosten veroorzaken dan verbruikers die veel pieken in de afname veroorzaken. De ACM heeft deze veronderstelling cijfermatig laten onderzoeken door consultancybureau Royal HaskoningDHV, met als doel antwoord te kunnen geven op de vraag of er op basis van de kosten voor netbeheer een apart tarief voor de betreffende groep grootverbruikers nodig is. Nu blijkt dat de onderzoekers op die basis geen grondslag hebben kunnen vinden voor de VCR.