Advies aan VWS over invoering maatregelen zorgverzekeringsmarkt 2023

De Autoriteit Consument en Markt (ACM) en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) hebben gezamenlijk twee adviezen uitgebracht aan het Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport (VWS). Deze gaan over maatregelen die het ministerie overweegt om te zorgen dat zorgverzekeraars zich voor 2023 minder richten op met name de gezonde mensen op de polismarkt. De toezichthouders hebben negatief geadviseerd op een eerste voornemen. Dat betrof een beperking van het financiële resultaat op een verzekerde die overstapt. Zo’n maatregel heeft een te grote invloed op de werking van de markt en zal waarschijnlijk leiden tot hogere premies voor zorgverzekeringen. Over een tweede voornemen, een beperking van het financiële resultaat op polisniveau, adviseerden ACM en NZa positief. Deze maatregel tast de solidariteit in het zorgstelsel minder aan. Voorwaarde is wel dat de maatregel slechts voor één jaar ingevoerd wordt. Het Ministerie van VWS heeft beide adviezen overgenomen.

Aanleiding

Het Ministerie van VWS constateert dat voor bepaalde groepen verzekerden de risicoverevening niet goed werkt. Op met name jonge gezonde verzekerden maken zorgverzekeraars voorspelbaar winst. Zorgverzekeraars richten zich bij het aanbieden van hun polissen daarom op met name deze verzekerden. Dit tast de solidariteit van het zorgstelsel aan. Het ministerie wil daarom voor 2023 maatregelen invoeren die er voor zorgen dat zorgverzekeraars zich minder richten op gezonde verzekerden, en daarmee de solidariteit tussen verzekerden borgen.

Het Ministerie van VWS heeft de ACM en de NZa gevraagd om advies over de voorgenomen maatregelen. En verzoekt daarbij vooral in te gaan op de effecten van deze maatregelen op de goede werking en de concurrentie op de zorgverzekeringsmarkt, waar de expertise van beide toezichthouders ligt.

Bandbreedteregeling op overstappersniveau

Het ministerie van VWS heeft eerst een maatregel voorgelegd die ziet op de invoering van een bandbreedteregeling op overstappersniveau, wat kort gezegd inhoudt dat het financiële resultaat dat zorgverzekeraars op basis van de risicoverevening behalen op overstappende verzekerden wordt gemaximeerd. De ACM en NZa hebben negatief geadviseerd op dit voornemen. Deze regeling heeft grote impact op de werking van de zorgverzekeringsmarkt met als waarschijnlijk gevolg dat de premies stijgen voor alle verzekerden. Ook lost de maatregel het probleem dat zorgverzekeraars zich richten op gezonde verzekerden niet op.

Bandbreedteregeling op polisniveau

Vervolgens heeft het Ministerie van VWS de ACM en de NZa advies gevraagd over een nieuwe regeling die zich richt op het maximeren van het vereveningsresultaat op polisniveau. De ACM en NZa hebben in hun advies aangegeven dat deze regeling een proportionelere manier is om op korte termijn de ernstigste solidariteitsrisico’s te beperken die zich voor 2023 kunnen voordoen. Zorgverzekeraars zouden door de verwachte toename in het aantal overstappers in 2023 door onder andere de afschaffing van de collectiviteitskorting en de geprognotiseerde stijging van de premie, zich nog meer op gezonde verzekerden kunnen richten. De voorgenomen maatregel beperkt de verdere aantasting van de solidariteit in het zorgstelsel. De ACM en de NZa benadrukken dat hiervoor een randvoorwaarde is dat deze regeling slechts voor één jaar geldt en voor 2024 vervangen wordt door een structurele oplossing in de risicoverevening. Als de voorgenomen maatregel langer in stand blijft, kunnen zorgverzekeraars hierop sturen waardoor nadelige effecten van de maatregel groter worden.