Tariefregulering: waarom en hoe

Stap 1: Methodebesluiten

We nemen voor elk van de 5 soorten netbeheerders een methodebesluit. Methodebesluiten gelden voor een periode van 3 tot 5 jaar. We stellen ze vast voordat die periode begint.

In een methodebesluit bepalen we per netbeheerder tegen welke efficiënte kosten hij zijn bedrijfsvoering kan uitvoeren. Dit is dan wat hij aan tariefinkomsten mag hebben. Een methodebesluit legt vast:

• Hoe we de x-factor vaststellen: dit is een percentage waarmee we de tariefinkomsten jaarlijks korten of ophogen.
• Hoe we de begininkomsten vaststellen: dit is hoe hoog de tariefinkomsten zijn aan het begin van een reguleringsperiode. Op deze begininkomsten passen we de x-factor toe.
• Hoe we de rekenvolumina berekenen: dit is de verwachte afzet van de netbeheerders in hoeveelheden per eenheid waarvoor ze een tarief rekenen. Met deze rekenvolumina berekenen we op basis van tariefinkomsten de tarieven van een netbeheerder. Rekenvolumina berekenen we niet voor de landelijke gasnetbeheerder.
• Hoe we de q-factor vaststellen: dit is een percentage waarmee we de tariefinkomsten jaarlijks korten of ophogen, afhankelijk van de kwaliteit die een netbeheerder levert. De q-factor berekenen we alleen voor regionale elektriciteitsnetbeheerders.

Methodebesluiten stellen we vast na overleg met netbeheerders en vertegenwoordigende organisaties. Hiervoor bestaat een klankbordgroep. Zo weten we welke belangen er spelen en hoe het energienetbeheer zich ontwikkelt. Daarmee kunnen we betere methodebesluiten nemen.

Stap 2: X-factorbesluiten

We nemen voor elke netbeheerder apart een x-factorbesluit. X-factorbesluiten gelden voor dezelfde periode van 3 tot 5 jaar als het onderliggende methodebesluit.

In een x-factorbesluit stellen we de uitkomsten van de rekenregels uit de methodebesluiten vast per individuele netbeheerder. Een x-factorbesluit legt vast:

• De begininkomsten.
• De x-factor.
• De rekenvolumina.
• De q-factor voor regionale elektriciteitsnetbeheerders.

Het komt voor dat tijdens een reguleringsperiode nieuwe gegevens van netbeheerders bekend worden. Of dat partijen in beroep gaan tegen onze besluiten en van de rechter gelijk krijgen. Dan moeten wij besluiten over x-factoren, q-factoren en rekenvolumina herzien. Zo blijven de tarieven die consumenten en zakelijke afnemers voor hun aansluiting en het transport van energie aan hun netbeheerder betalen op het juiste niveau.

Stap 3: Tarievenbesluiten

Jaarlijks nemen we per netbeheerder een tarievenbesluit. Hierin staan de tarieven die de netbeheerder tijdens een kalenderjaar maximaal mag rekenen. Hoe stellen we tarievenbesluiten vast?

• We berekenen per netbeheerder de tariefruimte voor dat jaar als volgt. We nemen de inkomsten uit het voorgaande jaar. Of, in jaar 1 van een reguleringsperiode, de begininkomsten. Hierop passen we de x-factor toe. Bij regionale elektriciteitsnetbeheerders ook de q-factor. Daarna kijken we of er nieuwe informatie is over eerdere jaren. Zo nodig stellen we de tariefinkomsten omhoog of omlaag bij.
• Elke netbeheerder doet een voorstel voor de tarieven die hij wil hanteren. Hij baseert zich op de tariefruimte en de rekenvolumina die wij hebben berekend. Landelijke netbeheerders kunnen bij hun voorstel aanvullende tariefruimte aanvragen voor speciale uitbreidingsinvesteringen.
• Wij beoordelen elk voorstel. Voldoet het aan de wettelijke regels? Dan stellen wij de tarieven van de netbeheerder vast in een tarievenbesluit. Voldoet het voorstel niet? Dan bepalen wij in overleg met de netbeheerder de tarieven zodat ze wel voldoen.

De landelijke gasnetbeheerder mag als enige niet afwijken van de tarieven die wij vaststellen. Voor de netbeheerder van het net op zee stellen we geen tarievenbesluit vast, maar een inkomstenbesluit.