Acm.nl gebruikt cookies om het gebruik van de website te analyseren en het gebruikersgemak te verbeteren. Lees meer over cookies

Bijdrage ACM aan hoorzitting Tweede Kamer over netcapaciteit

De Tweede Kamer hield op 28 november 2019 een hoorzitting over netcapaciteit. Remko Bos, directeur Energie van de ACM, was een de sprekers tijdens deze hoorzitting. Hieronder staat zijn bijdrage.

Voorzitter, dank voor de mogelijkheid om als Autoriteit Consument en Markt (ACM) onze visie op transportschaarste te geven.

De productie van duurzame energie via windparken en zonneparken kent een snelle opkomst. Dit leidt tot capaciteitsproblemen in de infrastructuur. Deze transportschaarste (congestie) is zowel een acuut als een structureel probleem. Beide moeten worden aangepakt. Alle betrokken partijen moeten hieraan een bijdrage leveren.

Aanpak op de korte termijn

Voor de aanpak op de korte termijn is de wetgever op twee punten aan zet.

Het eerste punt gaat over de zogenoemde storingsreserve (n-0). Netbeheerders willen die graag inzetten om aan alle vraag naar duurzame transportcapaciteit te kunnen voldoen. De Minister van EZK wil hier in voorzien, zoals blijkt uit zijn brief aan de Tweede Kamer van 28 juni. De ACM vindt dit op zichzelf een goed idee, want de netten worden daardoor efficiënter benut. Maar dat betekent wel dat – àls er een storing is, of onderhoud nodig is – er direct uitval van transport plaatsvindt. Dat heeft gevolgen voor de afnemer. Daarom is het nodig dat de wetgever de mogelijkheid om de storingsreserve in te zetten, goed regelt. Met duidelijke voorwaarden en voldoende waarborgen voor de afnemers. Wij pleiten er bovendien voor om deze maatregel eerst tijdelijk in te voeren om zo ervaring op te doen.

Het tweede punt gaat over de weigering van transport. Netbeheerders hebben bij een grote transportbehoefte de mogelijkheid om transport te weigeren. De vraag is dan aan wíe en op welke maníer ze transport mogen weigeren. Dit is vanuit non-discriminatie en rechtszekerheid een juridisch complex vraagstuk.

Wij vinden het belangrijk dat de wetgever duidelijkheid geeft over deze twee punten.

Structurele aanpak

Om de congestie structureel aan te pakken, moeten netbeheerders pro actief investeren in verzwaring van hun netwerken. Het probleem is dat het aanzienlijk minder tijd kost om een zonnepark of windmolenpark te realiseren dan om de benodigde investeringen te doen in elektriciteitsnetten. Om ervoor te zorgen dat netbeheerders niet steeds achter de feiten aan lopen, is meer regie en coördinatie noodzakelijk. De regionale energiestrategieën kunnen daarbij een rol gaan spelen. Meer afstemming en samenhang tussen deze en andere strategieën moet helderheid geven over de vraag welke investeringen waar en wanneer nodig zijn.

Netbeheerders kunnen en moeten zelf ook meer doen. Ze kunnen congestiemanagement nog vaker toepassen om tijdelijke pieken op te vangen. Maar netbeheerders moeten ook langer vooruit kijken bij de planning van hun investeringen. Dit vereist trouwens ook commitment en een actieve houding van hun aandeelhouders. En verder kunnen netbeheerders nog transparanter zijn over de knelpunten in hun net.

Ontwikkelaars van duurzame energieprojecten kunnen op hun beurt bijdragen door eerder openheid te geven over hun plannen. Ook kunnen ze eerder contact zoeken met netbeheerders.

Samengevat

Samengevat zegt de ACM dat alle betrokken partijen een bijdrage moeten leveren aan de oplossing van het congestieprobleem.

Voor de korte termijn is het belangrijk dat de wetgever op twee punten duidelijkheid geeft:

  • Duidelijkheid over de inzet van de storingsreserve.
  • Duidelijkheid over het weigeren van transport.

Voor de structurele oplossing zijn ook andere spelers aan zet:

  • Er is meer regie en coördinatie tussen (en binnen) regionale energiestrategieën en andere partijen nodig.
  • Netbeheerders kunnen congestiemanagement nog vaker inzetten.
  • Netbeheerders moeten meer vooruit kijken bij de planning van hun investeringen.
  • Netbeheerders moeten transparanter zijn over knelpunten in hun netten.
  • Ontwikkelaars van duurzame energieprojecten moeten eerder openheid geven over hun plannen.

De ACM

Wat doet de ACM? Wij toetsen komend jaar de investeringsplannen van netbeheerders. De ACM heeft onlangs nieuwe bevoegdheden gekregen om te kunnen toetsen of de investeringen van netbeheerders noodzakelijk zijn: niet te weinig, maar ook niet teveel.

Naast de noodzakelijkheid toetsen we als toezichthouder ook de efficiëntie van kosten van netbeheerders. Waar netbeheerders meer financiële ruimte vragen, zeggen wij: géén carte blanche voor investeringen. Immers, de afnemer betaalt voor de investeringen. Het draagvlak voor de energietransitie loopt via de betaalbaarheid.