Winstenonderzoek energiebedrijven 2004 en 2005 transport energie
De vier grootste geïntegreerde energiebedrijven hebben met het transport van elektriciteit en gas in 2004 en 2005 meer winst behaald dan de NMa redelijk acht. Per afnemer die zowel elektriciteit als gas gebruikt, bedraagt het verschil tussen het werkelijk behaalde rendement en het redelijke geachte rendement gemiddeld circa EUR 31 per jaar op een transportrekening van gemiddeld EUR 470 per jaar. Dit verschil varieert echter sterk per energiebedrijf. Uit het onderzoek blijkt dat de energiebedrijven deze winsten volledig binnen de bestaande wettelijke kaders hebben behaald. Van ongeoorloofde praktijken is geen enkele sprake.
Dit blijkt uit een onderzoek van de NMa naar de omvang, herkomst en besteding van de winsten van Delta, Eneco, Essent en Nuon. De NMa besloot tot het uitvoeren van dit onderzoek omdat de huidige reguleringskaders inmiddels vier jaar van kracht zijn. Het onderzoek geeft dan ook inzicht in de effectiviteit van deze kaders. Een andere aanleiding voor het onderzoek was de politieke en maatschappelijke discussie die over de winsten van de energiebedrijven was ontstaan.
De omvang van de winsten toont aan dat de regulering van de tarieven voor het transport nog strenger kan. De NMa heeft in de periode 2001-2007 via regulering reeds gezorgd voor een besparing van gemiddeld EUR 45 per jaar voor afnemers van elektriciteit en gas, wat neerkomt op een totaal bedrag van circa EUR 1,9 miljard.
De meer dan redelijk geachte winst wordt veroorzaakt door drie factoren: volumegroei, verschillen in waardering van de activa en de tijd die bedrijven hebben gekregen van de NMa om efficiënter te worden. Het rendementsverhogend effect dat van deze factoren uitgaat is groter dan beoogd. De NMa maakt binnenkort bekend welke maatregelen noodzakelijk zijn om het verschil tussen een redelijke winst en gerealiseerde winst te verkleinen. De doelstelling om een redelijke prijs voor de afnemers te combineren met een garantie voor leveringszekerheid blijft hierbij het uitgangspunt. Indien wetswijzigingen noodzakelijk zijn, zal de NMa hierover advies geven aan de minister van Economische Zaken.
Tegelijkertijd heeft de NMa onderzocht of de winsten van de energiebedrijven zouden worden veroorzaakt door ongeoorloofde kruissubsidies binnen de geïntegreerde energiebedrijven. In de (vak)pers waren regelmatig signalen geuit dat de bedrijven vanuit de verschillende onderdelen van de holding te hoge interne verrekenprijzen zouden doorberekenen aan de netbeheerders. Onderzoek van de NMa heeft echter geen enkele aanwijzing hiervoor opgeleverd. De uitkomsten van het onderzoek tonen aan dat de kans dat dit binnen de holdings kan gebeuren uiterst miniem is.
De NMa zal het onderzoek naar de omvang, herkomst en besteding van de winsten periodiek gaan uitvoeren, namelijk aan het eind van elke reguleringsperiode. Hierdoor kunnen de uitkomsten uit deze onderzoeken als input dienen voor de daarop volgende reguleringsperiode.