NMa schept meer duidelijkheid over lidmaatschapscriteria branche-organisaties en erkenningsregelingen

Branche-organisaties mogen eisen stellen aan ondernemers die lid willen worden mits deze onder meer open en objectief zijn en geen mededingings-beperkingen bevatten. Een voorbeeld van zo'n mededingingsbeperking is een bepaling gericht op de bestrijding van oneerlijke concurrentie die het opleggen van prijsmaatregelen mogelijk maakt. Dit heeft de directeur-generaal van de NMa beslist op een ontheffingsverzoek dat was ingediend door de Vereniging van Nederlandse Installatiebedrijven (VNI). Bij de VNI zijn ondernemers aangesloten die o.a. installaties voor centrale verwarming, ventilatie, gas- en watervoorzieningen en sanitair aanleggen. Het lidmaatschap van de VNI staat alleen open voor installateurs die een erkenning hebben van EnergieNed (voor gas en elektriciteit) of van de VEWIN (water). Omdat het lidmaatschap van de VNI als een erkenningsregeling kan worden aangemerkt (het VNI-lidmaatschap wordt aangemerkt als bewijs van vakbekwaamheid) en er op dit moment geen andere systemen dan de regelingen van EnergieNed en VEWIN zijn die de veiligheid van gas- en waterinstallaties waarborgen, is het lidmaatschapsvereiste van erkenning van de VNI open en objectief en niet mededingings-beperkend. Consumenten profiteren hiervan in twee opzichten: enerzijds worden veiligheid en vakbekwaamheid hiermee gewaarborgd, anderzijds worden geen onredelijke drempels opgeworpen voor nieuwe toetreders.

Om te voorkomen dat voor toetreding van nieuwe leden tot de VNI of onderdelen van de vereniging onredelijke drempels worden opgeworpen, wijst de NMa erop dat bij afwijzing van het lidmaatschap een effectief en laagdrempelig beroep mogelijk moet zijn bij een orgaan dat in meerderheid onafhankelijk is van de VNI. In de huidige situatie oordelen concurrenten over toetreding van een nieuw lid en is beroep alleen mogelijk bij de Ledenraad, bestaande uit leden van de VNI.

Een brochure waarin standaardprijzen stonden vermeld wordt ook door de NMa als mededingingsbeperkend gezien. Deze brochure is eerder door de VNI ingetrokken.

Voor het lidmaatschap van een bepaalde bedrijfsgroep binnen de VNI is een diploma vereist van een cursus van een onderwijsinstelling van de VNI. Hiermee laat de VNI geen ruimte voor mensen die op een andere wijze kennis en kunde hebben vergaard. Door in plaats hiervan objectieve kwalificatie-eisen op te nemen waaraan ook via andere cursussen en opleidingen kan worden voldaan, kan dit bezwaar worden weggenomen.

De lidmaatschapsvoorwaarden van een andere bedrijfsgroep waren vaag omschreven, waardoor deze niet voldeden aan de eis van objectiviteit.