NMa akkoord met fusie tussen Vendex en KBB

De Nederlandse mededingingsautoriteit (NMa) heeft heden aan Vendex en KBB gemeld, dat zij akkoord is met de voorgenomen fusie en daarvoor een vergunning verleent zonder dat daaraan voorwaarden zijn verbonden. In een diepgaand onderzoek waarin is gekeken naar de gevolgen van de fusie voor de non-food-detailhandel zijn de volgende vragen beantwoord: is er een aparte markt voor warenhuizen; wat is de positie van partijen op de markt voor de productassortimenten babykleding, dameslingerie, juweliersartikelen en lederwaren; wat is de positie van partijen als vragers op de markt van A1-winkellocaties.

Warenhuizen

Allereerst heeft de NMa onderzocht of er een aparte markt voor warenhuizen moet worden onderscheiden. De conclusie is, dat er geen aparte markt is voor warenhuizen aangezien er voor de consument voor alle producten die in een warenhuis worden aangeboden alternatieven voorhanden zijn in speciaalzaken. Speciaalzaken oefenen serieuze concurrentiedruk uit op warenhuizen, waardoor deze zich niet onafhankelijk van concurrenten en consumenten kunnen gedragen. Bovendien is niet geconstateerd dat warenhuizen voorzien in een specifieke consumentenbehoefte in de vorm van 'one-stop-shopping', zoals dat wel geldt voor supermarkten. Wel hebben warenhuizen bepaalde concurrentievoordelen ten opzichte van speciaalzaken doordat zij een groot aantal productassortimenten onder een dak aanbieden, maar die worden geneutraliseerd door de concurrentie die zij op assortimentsniveau ondervinden van de speciaalzaken.

Vervolgens was er aanleiding om de volgende markten voor productassortimenten te onderzoeken, te weten: babykleding, dameslingerie, juweliersartikelen en lederwaren.

Babykleding

Op de markt voor babykleding constateert de NMa dat de partijen een sterke positie innemen. Zij verkopen deze artikelen in zowel de warenhuizen als in de speciaalzaken Prénatal en Kien. Het gecombineerde marktaandeel ligt tussen de 30 en 40%. Omdat er echter voldoende concurrentie overblijft van andere grootwinkelbedrijven als Zeeman, C&A en Hennes & Mauritz en de toetredingsdrempels tot deze markt niet hoog zijn, leidt de concentratie niet tot een machtspositie.

Dameslingerie

Op de markt voor dameslingerie zijn de partijen actief met hun warenhuizen en met de speciaalzaken Kien en Hunkemöller. Na de concentratie zullen de partijen op deze markt een sterke positie innemen met een marktaandeel dat ligt tussen de 30 en 40%. De partijen beschikken hiermee in de ogen van de NMa niet over een machtspositie, aangezien er nog voldoende concurrentie overblijft, er onlangs nog nieuwe speciaalzaken tot deze markt zijn toegetreden en de toetredingsdrempels tot deze markt laag zijn.

Juweliersartikelen

Op de markt voor juweliersartikelen zijn de partijen actief met speciaalzaken (Luigi Lucardi, Siebel, Schaap en Citroen). Ook zijn de Kijkshop, Vroom & Dreesmann, De Bijenkorf en in mindere mate de Hema actief op deze markt. Het gezamenlijke marktaandeel van de partijen op deze markt ligt tussen de 15 en 25%. In absolute zin is dit aandeel niet groot. Bovendien verandert er door de concentratie niet veel, omdat de speciaalzaken in juwelierswaren nu al in handen zijn van Vendex. De concurrentie in deze sector komt vooral van lokaal gevestigde juweliers.

Lederwaren

Op de markt voor lederwaren zijn de partijen actief met hun warenhuizen. Daarnaast verkoopt Vendex lederwaren in de Kijkshopwinkels en de Scapinowinkels. Het gezamenlijke marktaandeel van de partijen ligt in de lederwarensector tussen de 20 en 30%. De partijen zijn vooral met hun warenhuizen belangrijke concurrenten voor de speciaalzaken. Ook op deze markt zijn de toetredingsdrempels echter zeer laag en zal er door de voorgenomen concentratie geen machtspositie ontstaan.

De NMa concludeert daarom, dat de voorgenomen concentratie op geen van de genoemde markten voor non-food-detailhandel zal leiden tot een machtspositie voor de partijen.

A1-winkellocaties

Tot slot is uitvoerig gekeken naar de effecten van de voorgenomen concentratie op de lokale markten voor winkellocaties. Partijen zijn grote vragers naar vierkante meters verkoop-vloeroppervlakte, aangezien hun warenhuizen veel ruimte vergen en zij bovendien een groot aantal ketens van speciaalzaken exploiteren. Bij dit onderzoek is geconcludeerd dat er een aparte markt is voor A1-winkellocaties, omdat een groep vragers uitsluitend winkelpanden op A1-stand zoekt.

Bij de beoordeling is met nadruk gekeken of een vrager die reeds over veel winkelruimte beschikt en bovendien belangrijke trekkers (winkelformules die veel publiek trekken) exploiteert, grote invloed kan uitoefenen op de invulling van leegkomende winkelpanden. Bij reeds bestaande winkelruimte blijkt dit niet het geval te zijn, omdat ook na de concentratie voldoende vragers naar winkelpanden zullen overblijven. Bij de (her)ontwikkeling van winkelruimte is uit onderzoek gebleken, dat in het verleden grote vragers zoals Vendex en KBB geen substantiële invloed hebben kunnen uitoefenen (voorbeelden: De Barones te Breda, Heuvelgalerie te Eindhoven, Beurstraverse te Rotterdam). Zelfs als de nieuwe combinatie in de toekomst een zekere invloed zouden kunnen uitoefenen, gaat het toch slechts om een onderdeel van het hele winkelcentrum.

De ontwikkeling van compleet nieuwe winkelcentra doet zich alleen voor op wijk- of op stadsdeelniveau. Bij deze centra vervullen naast warenhuizen en modezaken vooral supermarkten een trekkersfunctie. Hier zullen de partijen dus in ieder geval voldoende concurrentie ondervinden bij het verwerven van winkelpanden.

Het feit dat zelfstandige winkeliers soms moeite hebben om toegang te krijgen tot goede winkellocaties kan eerder worden toegeschreven aan de voorkeur van vastgoedontwikkelaars voor grootwinkelbedrijven als huurder vanwege de grotere zekerheid.

De conclusie van de NMa luidt, dat de partijen geen machtspositie krijgen als vrager naar A1-winkellocaties.