NMa: geen ontheffing TenneT voor runback-contracten Maasvlakte
De Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) geeft landelijk netbeheerder TenneT geen ontheffing om zogenoemde runback-contracten af te sluiten met nieuwe stroomproducenten. Bij runbackcontracten wordt de nieuwe stroomproducent gedwongen zijn reeds verkochte stroom niet op het net te plaatsen (afregelen) wanneer er meer elektriciteit geproduceerd wordt dan er aan transportcapaciteit beschikbaar is. Deze producent moet daarvan zelf de kosten dragen. De NMa vindt dat bij schaarste aan transportcapaciteit gebruik moet worden gemaakt van de bestaande regels.
Volgens de NMa bieden de huidige regels TenneT reeds voldoende ruimte om eventuele congestieproblemen (file op het landelijk netwerk) op de Maasvlakte het hoofd te bieden. Daarnaast kan een runback-scenario leiden tot discriminatie van nieuwe elektriciteitsproducenten. Nieuwkomers dienen een runback-contract af te sluiten waardoor zij volledig het risico van optredende congestie dragen. Reeds aangesloten producenten lopen dit risico niet omdat zij geen runback-contract hebben.
De NMa heeft in februari haar visie gegeven op de wijze waarop netbeheerders in algemene zin met een schaarste aan transportcapaciteit moeten omgaan. De NMa is van oordeel dat de congestieproblematiek een meer structureel karakter kent. De mogelijkheid van een ontheffing van de codebepalingen is niet geschikt voor de aanpak van structurele problemen. De NMa kan alleen ontheffing verlenen in individuele gevallen wanneer blijkt dat de Codebepalingen een ongewenste uitwerking hebben. De NMa wijst er op dat Minister Maria van der Hoeven (Economische Zaken) in de vorm van netverzwaringen (om capaciteit op het net uit te breiden) en congestiemanagement (een mechanisme om in geval van congestie de beperkte transportcapaciteit te verdelen over de aanvragers) een structurele oplossing van de problematiek nastreeft.
Het runback-scenario heeft TenneT ontwikkeld nadat bleek dat door het in gebruik nemen van nieuwe productie-eenheden voor elektriciteit op bepaalde plaatsen van het hoogspanningsnet onvoldoende transportcapaciteit beschikbaar was. Via het runback-contract krijgen elektriciteitsproducenten van TenneT transportcapaciteit gecontracteerd onder beperkende voorwaarden. Dit betekent dat bij congestie een elektriciteitsproducent niets vergoed krijgt voor de productie die de congestie veroorzaakt. Omdat deze producent die elektriciteit vervolgens op een andere locatie moet opwekken omdat deze elektriciteit reeds besteld is door afnemers, zou hij de extra kosten dan zelf moeten betalen. Volgens de Netcode, waarin op grond van de Elektriciteitswet de technische voorwaarden zijn uitgewerkt, betaalt de producent die zijn reeds verkochte stroom niet op het net kan plaatsen ('afregelen') een vergoeding om te worden afgeregeld en wordt er elders in Nederland een andere producent betaald om de stroom te produceren. De producent kan die vergoeding betalen omdat hij brandstofkosten uitspaart. Het saldo aan kosten voor op- en afregelen wordt over alle aangeslotenen verdeeld (gesocialiseerd). Het toestaan van een runback-contract, terwijl er in de Netcode voorwaarden staan hoe om te gaan met een dergelijke situatie, zou daarom strijdig zijn met de Elektriciteitswet. Hierin is bepaald dat iedereen op gelijke wijze toegang moet hebben tot het net.
Bij de beoordeling van de ontheffingsaanvraag staat voorop dat de toegang tot het net een essentieel onderdeel is van een goed functionerende elektriciteitsmarkt. Naast het maximaal faciliteren van elektriciteitsproducenten bij het verlenen van toegang tot hun netwerk, dienen netbeheerders ook de betrouwbaarheid van de elektriciteitsnetten te garanderen.