Antwoord van EU Hof van Justitie over minimumtarieven voor zzp’ers in cao’s
Het Hof van Justitie heeft antwoord gegeven op prejudiciële vragen die het Gerechtshof in Den Haag had gesteld in het kader van een civielrechtelijke procedure tussen vakvereniging FNV Kunsten Informatie en Media en de Nederlandse Staat. In deze procedure eist FNV dat de rechter een Visiedocument uit 2007 van de Nederlandse Mededingsautoriteit (NMa, voorloper van ACM) onrechtmatig verklaart. De NMa had zich in dit document op het standpunt gesteld dat de bepaling in een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) inzake minimumtarieven voor zelfstandigen binnen de werkingssfeer van artikel 101, eerste lid, VWEU valt. Kort gezegd draait het juridische geschil om de vraag of zulke minimumtariefbepalingen voor zzp’ers in cao’s (in beginsel) onder het verbod op mededingingsbeperkende overeenkomsten van artikel 6 Mededingingswet en 101 VWEU vallen, dan wel daarvan zijn vrijgesteld. De vragen nodigden het Hof uit eerdere jurisprudentie over de ‘cao-exceptie’ in de zaken Albany, Drijvende Bokken en Brentjens te verduidelijken.
Het Hof van Justitie stelt dat het recht van de Unie aldus moet worden uitgelegd dat de bepaling in een collectieve arbeidsovereenkomst zoals die in het hoofdgeding, die minimumtarieven vastlegt voor zelfstandigen – leden van een van de aangesloten werknemersorganisaties – die voor een werkgever op basis van een overeenkomst van opdracht hetzelfde werk verrichten als werknemers in loondienst van die werkgever, slechts buiten de werkingssfeer van artikel 101, lid 1, VWEU valt indien die dienstverleners „schijnzelfstandigen” zijn, dat wil zeggen dienstverleners die zich in een situatie bevinden die vergelijkbaar is met die van die werknemers.
Nu het Hof van Justitie arrest heeft gewezen, zal de nationale procedure bij het Gerechtshof Den Haag worden voortgezet. De rechter zal met inachtneming van deze uitleg uitspraak doen.
Lees de volledige uitspraak van het Hof van Justitie en de conclusie van de AG