Ziekenhuizen verantwoordelijk voor afspraken medisch specialisten

Directies van ziekenhuizen zijn verantwoordelijk voor afspraken die medisch specialisten met specialisten uit een ander ziekenhuis maken. Medisch specialisten en het ziekenhuis maken onderdeel uit van één geheel want de een kan niet functioneren zonder de ander.

Dat stelt de Autoriteit Consument & Markt (ACM) naar aanleiding van vragen over de beoordeling van afspraken tussen medisch specialisten en fusies van maatschappen van medisch specialisten uit verschillende ziekenhuizen. De laatste jaren fuseren maatschappen steeds vaker en ontstaan veel vragen over met name regiomaatschappen. ACM geeft hiermee duidelijkheid over wie verantwoordelijk is voor afspraken die de concurrentie beperken en die nadelig uitwerken voor patiënten en verzekeraars.

Een groep zelfstandige specialisten in een ziekenhuis is per specialisme verenigd in een maatschap. De laatste  jaren verenigen steeds meer maatschappen van verschillende ziekenhuizen zich in één maatschap, ook wel een stadsmaatschap of regiomaatschap genoemd. ,,Een maatschap waarin medisch specialisten van verschillende ziekenhuizen zijn verenigd  beschouwen we als een samenwerking tussen de betrokken ziekenhuizen”, aldus ACM-bestuursvoorzitter Chris Fonteijn. "Dat betekent dat afspraken binnen zo’n maatschap die de concurrentie beperken worden beschouwd als een kartelafspraak tussen ziekenhuizen."

Directies van ziekenhuizen moeten dus goed weten wat er in dergelijke maatschappen op het punt van onderlinge samenwerking gebeurt omdat zij daar zelf verantwoordelijk voor zijn. De Autoriteit Consument & Markt heeft het document  ‘ACM-lijn maatschappen en ziekenhuizen’ opgesteld met de belangrijkste vragen en antwoorden over dit onderwerp.

De vorming van een stads- of regiomaatschap en de afspraken die daarbij gemaakt worden kunnen bijdragen aan een betere kwaliteit of toegankelijkheid, zoals bijvoorbeeld het kunnen aanbieden van 7x24 uur zorg. Afspraken tussen maatschappen kunnen echter ook (kartel)afspraken over verdeling van zorg tussen ziekenhuizen inhouden die de concurrentie inperken en die negatieve gevolgen hebben voor de kwaliteit of de betaalbaarheid van zorg. De Autoriteit Consument & Markt grijpt in als een samenwerking niet in het belang is van de patiënt. Hierbij wordt het oordeel van patiëntenorganisaties en zorgverzekeraars zwaar meegewogen.

De vaststelling dat ACM maatschappen en ziekenhuizen als een geheel beziet wordt gedeeld door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Ook de NZa heeft bevoegdheden om bij regiomaatschappen op te treden. De ACM en NZa treden, als dat nodig blijkt, aanvullend aan elkaar en in onderling overleg op.