Kopersmacht in de Nederlandse luchtvaart- en spoorwegsector

De afgelopen jaren ontving de NMa signalen dat spoorvervoerders en luchtvaartmaatschappijen weinig tot geen tegenwicht konden bieden in hun onderhandelingen over tarieven en voorwaarden met (semi) monopolistische infrastructuurbeheerders (Schiphol, ProRail en Keyrail). Het ontbreken van kopersmacht zou leiden tot imperfecte marktuitkomsten.

Kopersmacht is een economisch concept, dat inhoudt dat een afnemer tijdens onderhandelingen tegenwicht biedt aan een aanbieder. Naar aanleiding van een eerder onderzoek, waarin kopersmacht in meer algemene zin is onderzocht, heeft de NMa de feitelijke werking van kopersmacht in de Nederlandse luchtvaart- en spoorsector onder de loep genomen. De conclusie is dat noch in de spoorsector, noch in de luchtvaartsector sprake is van kopersmacht. Dat wil overigens niet zeggen dat spoorvervoerders en luchtvaartmaatschappijen geen invloed hebben. Die beïnvloeding vindt echter vaak niet plaats via het beoogde marktproces.