Investeringsbereidheid in telecomnetwerken
Er zijn ontwikkelingen gaande die steeds meer eisen van telecomnetwerken. Denk aan de explosieve groei van nieuwe internettoepassingen.
Rol ACM
ACM wil dat er optimaal geïnvesteerd wordt in telecomnetwerken. Bij de regulering van de telecommarkt wil ACM de uitrol van netwerken verder stimuleren. Ingrijpen door ACM heeft dus invloed op de investeringsbeslissingen van telecombedrijven.
Uitkomst online consultatie
ACM heeft gedurende 6 weken een 4 stellingen en vragen online gezet. Het doel daarvan was om te horen welke investeringen gewenst zijn. En wat ACM kan doen om de investeringsbereidheid niet te beperken. Diverse partijen hebben met ACM meegedacht over de investeringsbereidheid in de telecomsector variërend van marktpartijen tot wetenschappers.
Uitrol van breedbandnetwerken in buitengebieden
Een aantal deelnemers heeft aangegeven dat verdere investeringen in de breedbandnetwerken in de buitengebieden nodig zijn. Lokale investeringsinitiatieven moeten voldoende ruimte krijgen. ACM vindt het belangrijk dat dit soort initiatieven zoveel mogelijk vanuit de markt tot stand komen. Waar aanleg niet rendabel is, kunnen gemeenten of provincies de aanleg van breedbandnetwerken financieel steunen. De Europese Commissie heeft in 2013 richtsnoeren uitgebracht die de aanleg van netwerken in buitengebieden met staatssteun moeten stimuleren. ACM adviseert overheden over de wijze waarop zij ervoor kunnen zorgen dat concurrerende partijen toegang hebben tot deze lokale netwerken. Aanbieders met een machtspositie, zoals KPN/Reggefiber, moeten van ACM hun glasnetwerken openstellen voor andere aanbieders. Zo blijft er genoeg te kiezen voor de consument. In die gevallen zorgt ACM er voor dat de investeerders een redelijk rendement kunnen realiseren.
Eén of meerdere telecomnetwerken?
Sommige deelnemers hebben ingebracht dat het efficiënter is als er uiteindelijk maar één nationaal telecomnetwerk zou zijn. De vraag naar telecomdiensten neemt steeds verder toe. Dit stelt steeds hogere eisen aan de netwerken. Netwerken kunnen ook steeds meer. Zo nemen de snelheden van mobiele netwerken voortdurend toe. Dit betekent dat er geïnvesteerd moet blijven worden in verbetering en vervanging van de netwerken. Als er maar één netwerk is verwacht ACM dat de eigenaar van dat netwerk onvoldoende prikkels heeft om te blijven investeren in verbetering en vervanging van haar netwerk. Het regelgevende kader is gebaseerd op concurrentie tussen netwerken. Met haar regulering wil ACM daarvoor zorgen.
Open netwerken
Een aantal deelnemers vindt het belangrijk dat netwerken open zijn, zodat consumenten voldoende keuze hebben. Concurrenten kunnen dan over deze open netwerken diensten aan consumenten aanbieden. Netwerkeigenaren kunnen op commerciële basis hun netwerk openstellen. Maar als aanbieders een machtspositie hebben, is de prikkel om hun netwerk open te stellen vaak afwezig. Het verschilt per type netwerk hoeveel netwerken economisch rendabel kunnen worden aangelegd. Als er sprake is van een machtspositie heeft ACM de mogelijkheid de aanbieder te dwingen zijn netwerk open te stellen tegen voorwaarden die ACM vaststelt. Op dit moment heeft ACM aan KPN voor haar vaste aansluitnetwerk deze verplichting opgelegd. ACM onderzoekt regelmatig de concurrentie tussen telecomaanbieders om te kijken of dergelijk ingrijpen nog nodig is. ACM neemt eind 2014 ontwerpbesluiten, die voor de komende jaren bepalend zijn. Deze worden op de website van ACM gepubliceerd. Daarna kan iedereen op deze ontwerpbesluiten reageren.
Investeringen moeten rendabel kunnen zijn
Te weinig concurrentie kan leiden tot te weinig prikkels om te investeren, aldus een aantal deelnemers. Er waren ook deelnemers die aangaven dat er situaties zijn waarbij er teveel concurrentie kan zijn. Dan worden prijzen te laag en zijn investeringen niet meer rendabel. Als de concurrentie te sterk is, zullen de minst efficiënte marktpartijen van de markt verdwijnen totdat de overblijvende partijen weer een redelijk rendement kunnen realiseren. ACM vindt het belangrijk dat haar regulering van netwerken geen negatief effect heeft op de investeringen. Bij de invulling van regulering zorgt ACM er daarom voor dat de gereguleerde partij, maar ook de toetreders de prikkels blijven houden om te investeren. Dit doet ACM door te zorgen dat de gereguleerde partij een redelijk rendement kan realiseren op haar investering en toetreders niet van de markt gedrukt worden door te lage prijzen van de gereguleerde partij.
Vergroten van reguleringszekerheid
ACM analyseert nu elke drie jaar de telecommarkten. Deze periode leidt tot veel onzekerheden, aldus sommige deelnemers. De terugverdientermijn op investeringen is langer dan drie jaar. Daarnaast gaan partijen tegen vrijwel alle besluiten van ACM in beroep bij de rechter. Deze juridische procedures duren lang en daarmee is er ook langdurig onzekerheid over de voorwaarden die ACM stelt.
Daarnaast is genoemd dat de bewijslast voor ACM om een netwerk open te stellen hoog is. Samengenomen hebben deze onzekerheden een negatieve impact op het investeringsniveau. Eén deelnemer wijst erop dat de mogelijkheid bestaat om de duur van een marktanalysebesluit te verlengen, zodat deze niet drie jaar maar zes jaar geldig is. Het Europese kader van waaruit ACM opereert, gaat van de driejaarstermijn uit. Dit is ingegeven door de dynamiek op de telecommarkten, die veel veranderen. ACM probeert in haar marktanalysebesluiten en vanuit een integrale probleembenadering de reguleringszekerheid te vergroten en is ook met marktpartijen in gesprek over hoe dit het best vorm te geven.
Daarnaast heeft het Ministerie van Economische Zaken (EZ) haar toekomstvisie aan de Tweede Kamer gepresenteerd. ACM gaat samen met EZ verkennen op welke wijze het Europese kader aangepast zou moeten worden zodat de reguleringszekerheid groter wordt en de prikkels om te investeren verbeteren. Bovendien gaat ACM via het Europese samenwerkingsverband van telecomtoezichthouders (BEREC) advies geven over de gewenste aanpassingen van dat kader. De opmerkingen van de deelnemers aan de online discussie neemt ACM hierin mee.
Publicaties thema investeringsbereidheid
In het najaar van 2013 is ACM de marktanalyses gestart naar de markt voor ontbundelde toegang tot aansluitnetwerken (koper en FttH) en de markten voor vaste telefonie. Zodra de analyses op onze website zijn gepubliceerd vindt u hier een link naar deze analyses.