Acm.nl gebruikt cookies om het gebruik van de website te analyseren en het gebruikersgemak te verbeteren. Lees meer over cookies

Toezicht op eerlijke concurrentie en marktwerking

Wij zorgen ervoor dat de markt zijn werk kan doen. Eerlijke concurrentie is goed voor consumenten en bedrijven. Wij treden op als bedrijven de concurrentie vervalsen. Maken bedrijven afspraken met elkaar met goede bedoelingen? Dan kijken wij of de voordelen voor consumenten groter zijn dan de nadelen voor de marktwerking.

Snel naar:

Toezicht en voorlichting

Bedrijven mogen samenwerken. Maar sommige afspraken tussen bedrijven in dezelfde sector of tussen leveranciers en afnemers zijn niet toegestaan. Wij houden toezicht op de wetten en regels over concurrentie en goede marktwerking.

Ziet of hoort u dat een bedrijf zich niet aan de regels houdt? Meld dit bij ons. Uw tip of melding helpt ons om overtredingen te stoppen.

Wij leggen ook uit hoe bedrijven kunnen concurreren en samenwerken binnen de regels.

Fusies, overnames en joint ventures

Wij controleren of bedrijven die willen samengaan via een fusie, overname of joint venture, niet te veel macht krijgen. Zo voorkomen we dat er grote bedrijven ontstaan die misbruik kunnen maken van hun sterke positie.

Onderzoek en concentratiebesluiten

Wij onderzoeken bijvoorbeeld of:

  • andere bedrijven kunnen blijven concurreren met het nieuwe bedrijf
  • leveranciers en afnemers genoeg keuze houden
  • de prijs, het aanbod en de kwaliteit goed genoeg blijven
  • andere nieuwe bedrijven de kans hebben om dezelfde producten en diensten te verkopen

Wij doen de controle vooraf. Als we dit pas achteraf zouden doen, moeten bedrijven de fusie of overname misschien terugdraaien. Vaak is dat niet meer goed mogelijk. Of het kost veel geld. Bedrijven moeten hun plannen om samen te gaan daarom eerst bij ons melden. Wij zetten alle meldingen en besluiten op onze website en in de Staatscourant.

Kartels

Wij treden op als bedrijven samen afspreken om de concurrentie te vervalsen. Als zij bijvoorbeeld afspraken maken over prijzen, markten, aanbestedingen, arbeidsvoorwaarden of productiehoeveelheden. Die bedrijven vormen dan een kartel.

Overtredingen opsporen en stoppen

Wij sporen kartels op. Dit doen wij door onderzoek, contact met andere toezichthouders en opsporingsdiensten, en op basis van tips. Als wij genoeg informatie hebben over een mogelijk kartel, doen wij een inval. Wij nemen dan informatie mee. Als wij genoeg bewijs hebben voor een overtreding, maken wij meestal een boeterapport. Boetes kunnen oplopen tot 40% van de omzet of 900.000 euro voor iedere betrokken leidinggevende.

Michiel Denkers, oud-directeur Mededinging, legt in deze korte video uit wat wij doen met tips en meldingen:

Wat gebeurt er met uw tip?

Laden
00:00
00:00

VROUWENSTEM: Oké. Zeker goed dat u dan met ons belt.
U bent bij de ACM aan het juiste adres en uw tip is erg belangrijk voor ons.
Kunt u mij misschien meer vertellen?
MICHIEL DENKERS: Jaarlijks ontvangen wij honderden tips en meldingen.
Meldingen die wij in vertrouwen ontvangen.
Op die manier kunnen wij een eerlijke concurrentie bewaken.
Kartels zijn verboden en slecht voor consumenten voor bedrijven en voor belastingbetalers.
Bedrijven mogen geen prijsafspraken maken de markt niet verdelen geen concurrentiegevoelige informatie uitwisselen en geen offertes afstemmen.
Wat gebeurt er met uw melding? Ik zal het u uitleggen.
Eén melding kan de gouden tip zijn.
Maar meestal hebben we meer informatie nodig.
Het begint met uitzoeken hoe de markt er precies uitziet.
We maken economische analyses.
We doen digitaal onderzoek.
We werken samen met collega-toezichthouders zoals het Openbaar Ministerie en de Autoriteit Financiële Markten.
Onze gespecialiseerde inspecteurs gaan op zoek naar informatie en spreken met mensen.
Of we maken bekend dat we een hele sector onder de loep nemen zoals de haven- en transportsector.
Kortom, we brengen alle informatie bij elkaar en als we voldoende informatie hebben, kunnen we ook een inval doen.
We nemen dan bewijsmateriaal mee en we kunnen ook mensen verhoren uit het bedrijf.
En dat levert direct bewijsmateriaal op en is een aanvulling op onze analyses.
Kartels gaan nooit onopgemerkt. Samen pakken we het aan.

(Beeldtekst: www.acm.nl/kartels.)

Uitleg over regels voor samenwerking

Soms mogen concurrerende bedrijven wél afspraken maken. Bijvoorbeeld een afspraak over duurzaamheid, die goed is voor mens, dier en milieu. Ook bepaalde groepen zzp’ers mogen samen afspraken maken. En leveranciers mogen vaak gewoon afspraken met afnemers maken. Er gelden dan wel voorwaarden. Wij leggen uit welke afspraken bedrijven wel en niet mogen maken:

Misbruik economische machtspositie

Wij onderzoeken of bedrijven met een economische machtspositie geen misbruik maken van die positie. Wij kijken eerst of een bedrijf een economische machtspositie heeft. Dat hangt af van verschillende zaken, zoals:

  • Hoeveel verkoopt het bedrijf vergeleken met zijn concurrenten?
  • Hoe sterk zijn die concurrenten?
  • Kunnen zij gemakkelijk meer gaan produceren en verkopen?
  • Kunnen nieuwe bedrijven snel hetzelfde product maken en gaan concurreren?
  • Kunnen klanten en leveranciers zich verzetten tegen het bedrijf?
  • Kunnen klanten druk uitoefenen voor betere prijzen, kwaliteit of vernieuwing?

Heeft het bedrijf een economische machtspositie? Dan onderzoeken we of het bedrijf daar misbruik van maakt. Door bijvoorbeeld heel hoge prijzen te vragen of producten niet aan bepaalde afnemers te verkopen. Als wij genoeg bewijs hebben, kunnen wij het bedrijf een boete opleggen of dwingen om te stoppen met het misbruik.

Overheid en markt

Wij zorgen ervoor dat bedrijven geen last hebben van oneerlijke concurrentie van overheden die producten en diensten op de markt aanbieden.

Betalingsverkeer

Wij houden toezicht op een aantal specifieke regels voor bedrijven in het betalingsverkeer en winkeliers:

Toegang tot betaalsystemen en een betaalrekening

Wij controleren of:

  • aanbieders van betaalsystemen en banken betaaldienstverleners gelijk behandelen bij het geven van toegang tot een betaalsysteem of een betaalrekening
  • de toegang tot een betaalrekening voor de betaalinstelling uitgebreid genoeg is om zelf betaaldiensten aan te bieden
  • een aanbieder van een betaalsysteem of een bank de toegang niet onnodig heeft beperkt of geweigerd

Kosten voor het gebruik van een betaalmiddel

Winkeliers mogen soms een bedrag vragen als een consument bij hen betaalt. Dit heet ‘surcharging’. Wij houden toezicht op het berekenen van de kosten en naleving van de voorwaarden.

Interbancaire vergoedingen of afwikkelingsvergoedingen

Wij houden toezicht op de hoogte van de interbancaire vergoeding of afwikkelingsvergoeding. Dit doen wij bij transacties met een betaalkaart waarbij zowel de bank van de consument als de bank van de winkelier in Nederland of een andere Europese lidstaat zit. Online aankopen en betalingen met een mobiele telefoon op basis van een debetkaart of creditcard vallen ook onder ons toezicht.

Bedrijfsregels voor aanbieders van kaartbetalingen

Wij houden toezicht op een aantal bedrijfsregels voor betaalkaartschema’s, uitgevers van betaalkaarten en accepteerders van transacties. Bijvoorbeeld regels over licentieverlening, sturingsregels en vrije keuze tussen betaalmerken en -applicaties voor de gebruiker.

Landbouwsector

Wij handhaven de Wet oneerlijke handelspraktijken landbouw- en voedselvoorzieningsketen. Deze wet beschermt kleinere leveranciers en producenten van landbouw- en voedingsproducten tegenover grotere afnemers.

Uitleg over regels voor samenwerking

Boeren kunnen meer dan bedrijven in andere sectoren afspraken maken over productie en verkoop van producten. Zo kunnen zij hun positie op de markt versterken en de verduurzaming van de landbouw verbeteren.

Wij laten zien wat er mag binnen de concurrentieregels in onze Leidraad Samenwerking landbouwers. En kijken bij vragen mee naar de mogelijkheden.

Prijsmonitor en onderzoek verduurzaming voedselketen

Wij doen onderzoek naar de prijsvorming in de landbouwsector en naar problemen die boeren tegenkomen bij verduurzaming. Dit doen wij op verzoek van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.